Ruimtelijke inrichting
Duurzaamheid
Inleiding
Het programma duurzaamheid bestaat in de periode 2015-2018 uit 4 prioriteiten: energie, bouwen & wonen, mobiliteit en maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo). Vanuit het programma wordt bewustwording en gedragsverandering in de gemeentelijke organisatie en de stad aangejaagd. Het coördinatiepunt duurzame energie jaagt projecten aan die energie besparen en duurzaam opwekken, zowel in de eigen organisatie als in de stad. Doel is duurzaamheid te laten landen in onze projecten en programma’s. Bij alle activiteiten krijgt het aspect duurzaamheid aandacht.
Daarnaast enthousiasmeren en ondersteunen wij bedrijven, de aan ons gelieerde partijen zoals woningbouwcoöperaties en de inwoners van de stad, om duurzaamheid als vertrekpunt voor hun doen en laten te nemen. Uiteraard onderzoeken wij zelf welke maatregelen wij, naast het slim verduurzamen van de gemeentelijke gebouwen, aanvullend kunnen nemen in het verduurzamen van onze gemeentelijke organisatie. De Raad heeft in februari 2016 de Klimaatverordening Eindhoven vastgesteld en vervolgens ook het klimaatplan 2016 – 2020.
Wat hebben we bereikt?
De meeste acties en projecten vanuit het programma duurzaamheid zijn uitgevoerd of lopen op schema.
Uit het rekenkamerrapport dat in 2017 uitgevoerd is, bleek echter dat met de huidige middelen en inzet, de vastgestelde lange termijn ambities niet bereikt worden. Hierover is een collegebrief aan de gemeenteraad gestuurd.
Effectindicatoren
Effectindicatoren | Realisatie | Begroting | Realisatie | |
---|---|---|---|---|
2016 | 2017 | 2017 | ||
% inwoners dat gezochte informatie over duurzaamheid in de stad heeft kunnen vinden | 78% | 100% | 80% | |
Via het platform 040goedbezig.nl en de gemeentelijke website kan informatie gevonden worden maar blijkbaar nog niet naar ieders tevredenheid. We zullen wel in 2018 een verbeterslag maken in het platform. De gemeentelijke site is al verbeterd in 2017. |
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Wat betreft energie en klimaat staat de eerste klimaatbegroting centraal, die volgt uit het klimaatplan 2016 – 2020. Hierin worden prioriteiten bepaald en de te behalen resultaten, gemeten in beperking van de CO2-emissie, vastgelegd. | |
---|---|
De klimaatbegroting 2018 is in 2017 opgesteld en vastgesteld door de Raad. Deze klimaatbegroting vormt het belangrijkste instrument voor het monitoren van de voortgang voor de komende jaren. | |
Nadruk op de woningbouw (‘Sneller en Beter naar Nul op de Meter’), stimuleren van energiebesparing in het bedrijfsleven en op het stimuleren van de grootschalige toepassing van zonnepanelen in de stad. | |
Het project ‘Sneller en Beter naar Nul op de Meter’ is gestart. We zetten met name in op het zetten van stappen richting energieneutraal en niet op de realisatie van nul op de meter in een keer. Het project buurtenchallenge is in 2017 voorbereid en wordt uitgevoerd in 2018. | |
Daarnaast zetten we verder in op innovaties in de energie-infrastructuur, die noodzakelijk zijn om energieneutraliteit uiteindelijk te kunnen bereiken. | |
In samenwerking met ENEXIS is het demonstratie-project INTERFLEX op Strijp-S voorbereid, dat in 2018 zal gaan starten. Dit Europees gesubsidieerd demonstratieproject laat de mogelijkheden zien van het slim koppelen van lokaal geproduceerde elektriciteit aan elektrische auto’s via het elektriciteitsnet in combinatie met lokale opslag van stroom. | |
We verduurzamen de gebouwde omgeving verder. We richten ons op al het vastgoed in de stad, maar specifiek op ons eigen gemeentelijk vastgoed Bij particuliere woningen inzet op bewustwording/gedragsverandering. | |
Middels het slim verduurzamen gemeentelijke gebouwen en het slim verduurzamen maatschappelijk vastgoed wordt gewerkt aan het verduurzamen van ons eigen vastgoed. Met de woningcorporaties is een duurzaamheidsmanifest voorbereid en voor de particulieren is de 'buurtenchallenge' voorbereid die in 2018 van start gaat. Dit is een wedstrijd tussen verschillende bedrijven die ieder in een buurt in Eindhoven aan de slag gaan om zoveel mogelijk CO2 te reduceren. | |
Behalve op energie (besparen, duurzaam opwekken), ligt de focus in 2017 op water en groen (klimaatadaptatie en biodiversiteit) en op circulaire economie (materialen- en grondstoffenkringlopen). | |
In 2017 is het plan van aanpak circulaire economie (CE) opgesteld en door het college vastgesteld, zijn Europese subsidies op gebied van CE aangevraagd en zijn samenwerkingsverbanden op gebied van CE aangegaan met onder andere de landelijke transitiethema's, de provincie, Fontys en de G5. | |
We gebruiken actief het platform 040GoedBezig.nl om initiatieven en inspirerende voorbeelden te volgen, zichtbaar te maken en aan elkaar te verbinden. | |
Het platform is bedoeld om bestaande initiatieven zichtbaar te maken, partijen aan elkaar te verbinden en antwoorden op duurzaamheidsvragen te geven. Hoewel de initiatieven uit de stad komen, zien we in de praktijk dat dit vanuit de gemeente nog redelijk veel ondersteuning vraagt. | |
We zetten WoonConnect in als digitaal platform om bewoners inzicht te geven in de kwaliteit van hun woning en woonomgeving en inzicht te geven in de verduurzamingsmogelijkheden voor hun woning. | |
Het aantal woningen dat (door andere partijen) gedigitaliseerd is, blijft achter bij de verwachtingen/planning. Vooralsnog hebben we vanuit de beschikbare middelen, niet de mogelijkheden om veel woningen zelf in woonconnect te zetten. In 2017 waren dat er 4000. We zullen in 2018 middels het project 'Buurtenchallenge' de ervaringen met woonconnect tot nu toe evalueren en proberen met provinciale middelen in 2018 woningen uit de pionierbuurten aardgasloos in Woonconnect te krijgen. | |
In 2017 start de uitvoering van het Slim Verduurzamen van onze Gemeente gebouwen (SVGG). | |
Per 1 januari 2017 worden, door het onderhoud en de verbouwingen aan de gebouwen van de gemeente slim te organiseren, met hetzelfde geld flinke duurzame stappen gezet. De verbouwing van de Stadhuistoren is een belangrijk onderdeel van het project SVGG en vordert gestaag. De verbouwing omvat de verduurzaming van alle bouwlagen, inrichting van 2 bouwlagen living lab en 1 bouwlaag met vergaderruimten. Begin 2018 worden hiervan de eerste verdiepingen (bouwlagen) opgeleverd. | |
We gaan aan de slag met energiebesparing, duurzame opwekking en circulaire economie bij het bedrijfsleven en andere partners. Het gaat dan om mogelijkheden voor een ondersteunende organisatie, convenant, toezicht en handhaving, voortzetting keurmerk. | |
Op toezicht en handhaving is in 2017 extra ingezet. DOE (duurzaamheidsorganisatie stadsregio Eindhoven) is opgericht en is aan de slag gegaan met kansen verkennen, verbinden en verduurzaming van bedrijventerreinen. De green deal Zorg is in 2017 voorbereid en wordt op 1 maart 2018 ondertekend. Met het keurmerk wordt in de huidige vorm niet doorgegaan gezien de beperkte groei van het aantal deelnemers. Vanaf 2017 zetten we in op DOE als middel om duurzaamheid bij bedrijfsleven aan te jagen. | |
We werken de inzet van elektrische en andere duurzame voertuigen uit in nieuwe branches en concepten en we breiden het basisnetwerk elektrische laadinfra uit. | |
We hebben de laadinfra uitgebreid op verzoek van gebruikers met ongeveer 45 laadpunten. In totaal zijn er nu bijna 200 laadpunten in de openbare ruimte in Eindhoven. In 2017 zijn snelladers voor taxi's geplaatst. We hebben een strategie autodelen opgesteld. Op Strijp S is een pilot gestart voor mobiliteitsdiensten. Samen met het ministerie van I&W werken we aan het uitrollen van MAAS (mobility as a service) projecten waaronder de verduurzaming van onze eigen zakelijke kilometers. Samen met provincie en Mobility Lab geven we startende bedrijven de mogelijkheid hun mobiliteitsidee te beproeven. | |
Om de ambitie 100% uitstootloze en duurzame organisatie te halen, werken we aan een ambitieuzere aanpak van verduurzaming van ons eigen wagenpark. | |
Het project verduurzaming gemeentelijk wagenpark wordt samen met het Ministerie van I&W opgepakt en heeft door te kiezen voor deze samenwerking wat vertraging opgelopen. Vanwege het ontbreken van extra middelen voor dit project bij de gemeente zelf, heeft samenwerking echter meerwaarde. | |
We vragen een ISO26.000 zelfverklaring aan en ronden daarmee de implementatie van de ISO26.000 af. | |
Dit is gebeurd. Hiermee zijn we de eerste gemeente met een ISO 26.000 zelfverklaring. |
Prestatieindicatoren | Realisatie | Begroting | Realisatie | |
---|---|---|---|---|
2016 | 2017 | 2017 | ||
Aantal bezoekers platform 040goedbezig.nl | 23.260 | 36.500 | 18.872 | |
Het aantal bezoekers blijft achter bij de verwachting. Deze verwachting was gebaseerd op de realisatie in 2016. In 2016 heeft het Congrestival voor extra bezoekers gezorgd. In de praktijk blijkt dat er voortdurend activiteiten plaats moeten vinden die inwoners naar het platform trekken. In 2017 hebben geen specifieke activiteiten plaatsgevonden. In 2018 worden projecten als pionierbuurten aardgasloos, de buurtenchallenge en de verduurzaming van het Emmasingelkwadrant gekoppeld aan het platform en wordt weer een toename van het aantal bezoekers verwacht. | ||||
% medewerkers getraind in duurzaamheid. | 50% | 90% | 50% | |
Sinds de inwerkingtreding van de klimaatverordening, wordt op een andere manier omgegaan met het betrekken van de medewerkers bij duurzaamheid in de eigen werkzaamheden. Tot dat moment waren vele collega's getraind in duurzaamheid middels TNS maar bleek het niet haalbaar om iedereen te trainen. Gezien de prioriteiten binnen het sociaal domein lag en ligt de focus niet op duurzaamheid. Nu wordt vooral ingezet op betrokkenheid en samenwerking met de medewerkers bij wiens werkzaamheden de grootste impact op duurzaamheid zit. Bijvoorbeeld door betrokkenheid van de adviseur duurzame ruimtelijke ontwikkeling bij alle grote gebiedsontwikkelingen en ruimtelijke projecten. |
Wat heeft het gekost?
Exploitatie | Begr.prim. | Begroting | Realisatie | Afwijking |
---|---|---|---|---|
(Bedragen x € 1.000) | 2017 | 2017 | 2017 | 2017 |
Lasten | -5.900 | -15.870 | -8.149 | 7.721 |
Baten | 5.901 | 15.051 | 6.389 | -8.662 |
Mutaties reserves (- = toevoeging, + = onttrekking) | -1.488 | -1.010 | -820 | 190 |
Resultaat | -1.487 | -1.829 | -2.580 | -751 |
Toelichting afwijking exploitatie | Lasten | Baten | Toev / onttr reserves | Afwijking | Struc - tureel |
---|---|---|---|---|---|
(Afwijking in € 1.000, - = Nadeel) | |||||
Verduurzamen maatschappelijk vastgoed | -531 | -531 | N | ||
Op 23 februari 2016 is door de gemeenteraad de klimaatverordening 040 aangenomen als ambitie op weg naar een duurzame stad. Doel hiervan is dat in 2025 het vastgoed in eigendom van de gemeente 100% uitstootvrij ; geen CO2-uitstoot als gevolg van energieverbruik. Alles wat er voor gedaan wordt past binnen de 4 principes van The Natural Step (TNS). | |||||
Europees project SPEA (Smart Procurement European Alliance) | -457 | 456 | -1 | N | |
Hoofddoel van Smart Procurement European Alliance (SPEA) is het ontwikkelen en uitvoeren van een innovatief aanbestedingstraject op het thema energiemaatregelen voor publieke gebouwen met als doel regionale en Europese innovatie op dit thema te stimuleren en, meer in het bijzonder, om de werking van de publieke sector op dit thema te verbeteren. Speciale aandacht gaat hierbij ook naar het verbeteren van de toegankelijkheid van aanbestedingstrajecten voor het regionale MKB, gecombineerd met het verbeteren van de energie prestatie van gebouwen in gemeentelijk eigendom. | |||||
Verkoop Biomassacentrale Strijp T | 10.439 | -10.097 | -341 | 1 | N |
Het verkoopresultaat van de Biomassacentrale Strijp T valt €341.000,- hoger uit dan ingeschat. De hoogte van de desinvestering valt lager uit omdat er bij de raming geen rekening gehouden was met dat er reeds was afgeschreven op de boekwaarde. Conform Raadsbesluit wordt dit resultaat in de reserve CO2-reductie gestort. | |||||
Projecten Maatschappelijk nut | -1.349 | 829 | 531 | 11 | N |
Vanuit de projectadministratie worden de kosten en opbrengsten van de projecten (dit betreffen voornamelijk onderhoudsprojecten) gerelateerd aan dit collegeproduct doorbelast. Het saldo wordt verrekend met de reserve maatschappelijk nut in ontwikkeling. Doordat het moment van feitelijke realisatie kan afwijken van de (initiële) planning kunnen er in de jaarschijven verschillen tussen begroting en realisatie ontstaan. De afwijking in de jaarschijf 2017 wordt dan ook veroorzaakt door een verschuiving ten opzichte van de initiële planning (fasering). Dit geldt met name voor de projecten Brainport development uitvoeringsprogramma ZO-Brabant 2017 en Triangulum. | |||||
Doorbelaste indirecte sector kosten | -175 | -175 | N | ||
Betreffen voornamelijk de personele kosten die op totaalniveau worden toegelicht. | |||||
Overig | -206 | 150 | -56 | N | |
Totaal | 7.721 | -8.662 | 190 | -751 |