Sociale ondersteuning
Wijkteams
Inleiding
Dit product gaat over de generalistisch werkende eerste lijn. We hebben er in Eindhoven voor gekozen om de uitvoering van de eerstelijns taken te beleggen bij Stichting WIJeindhoven en middels subsidie hebben we hen de opdracht en bijbehorende financiële middelen verstrekt om:
- Uitvoering te geven aan het principe: één huishouden; één plan; één contactpersoon.
- De sociale basis in Eindhoven wijkgericht te versterken.
- Het bieden van eerstelijnsondersteuning aan inwoners van Eindhoven die dat (tijdelijk) nodig hebben.
- Het bepalen van de toegang tot specialistische tweedelijnsvoorzieningen aan inwoners van Eindhoven die dat (tijdelijk) nodig hebben.
Wat hebben we bereikt?
Eind 2017 heeft Stichting WIJeindhoven ruim 34.000 inwoners van Eindhoven bereikt. Een deel van deze inwoners heeft geen ondersteuning meer nodig of is verhuisd of overleden. Ruim 27.000 inwoners ontvangen eind 2017 ondersteuning van generalisten van WIJeindhoven. De tevredenheid van inwoners over de ondersteuning door generalisten van WIJeindhoven is gestegen, blijkt uit het kwantitatieve inwonerservaringsonderzoek dat is uitgevoerd door de gemeente.
Echter, de generalistische aanpak van Stichting WIJeindhoven leidt vooralsnog niet tot een daling van uitgaven aan specialistische ondersteuning. Gedurende het jaar hebben we moeten constateren dat vanwege te ontstane tekorten maatregelen nodig waren. We hebben hiertoe samen met Stichting WIJeindhoven een versnellingsprogramma ingericht, met daarin maatregelen als één bestelproces, taakafbakening generalist en het 4-ogen principe op specialistische tweedelijns voorzieningen. Tevens is de governance aangepast om gezamenlijke sturing op de maatregelen te verscherpen.
De maatregelen hebben tot verbeteringen geleid, maar we zien dat dit nog niet voldoende is geweest en dat daarnaast de klantenstroom blijft toenemen. De ervaren werkdruk bij de Stichting is hoog. Richting de toekomst richten we ons nog meer op sturing op de klantenstroom, zo kijken we bijvoorbeeld naar de aanpak rond complexe casuïstiek, en sturen we de groep inwoners die een beroep doen op de Participatiewet en MBO3 niveau of hoger hebben direct door naar het Participatiebedrijf.
Effectindicatoren
Effectindicatoren | Realisatie | Begroting | Realisatie | |
---|---|---|---|---|
2016 | 2017 | 2017 | ||
% inwoners dat niet meedoet | 5% | ≤ 4% | 5% | |
Gedurende jaren is deze indicator constant. Daaruit blijkt dat dit cijfer moeilijk te beïnvloeden is. Toch hebben we ervoor gekozen om in de begroting een cijfer neer te zetten dat meer ambitie uitstraalt dan bestendiging van dit cijfer. Dit vanuit het streven naar een stad waarin alle inwoners mee (kunnen) doen. | ||||
Inwonerstevredenheid eerste lijn | 62% | >2016 | 69% | |
De inwonerstevredenheid ten aanzien van de ondersteuning van generalisten is gestegen en dat is conform verwachting. Generalisten van stichting WIJeindhoven doen steeds meer ervaring op en daarom gaan we ervan uit dat de komende jaren de inwonerstevredenheid ten aanzien van de ondersteuning van generalisten ieder jaar iets toeneemt. |
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Een werkwijze ontwikkelen om te leren en door te pakken op casuïstiek waarin generalisten vastlopen door systeembelemmeringen. | |
---|---|
In 2017 is een werkwijze ingericht, de zogenaamd maatwerktafel, waar door generalisten van Stichting WIJeindhoven en specialisten van de gemeente in gezamenlijkheid oplossingen worden gevonden voor gestagneerde casuïstiek en hiervan geleerd wordt. | |
Toezien op de resultaatafspraken en uitvoering geven aan de samenwerkingsafspraken tussen gemeente en Stichting WIJeindhoven. | |
Monitoring van de afspraken zoals vastgelegd in de uitvoeringsovereenkomst 2017 heeft plaatsgevonden aan de hand van kwartaalrapportages en gesprekken tussen de stichting en de gemeente. In 2017 is de samenwerking tussen de gemeente en Stichting WIJeindhoven geïntensiveerd om meer grip te krijgen op de uitgaven in de tweede lijn en de beweging van 2 naar 1 naar 0. Vanuit partnerschap is een Versnellingsprogramma opgesteld dat onderdeel uitmaakt van het maatregelenpakket van de gemeente, met als doel het creëren van tijd voor generalisten om meer en gerichtere begeleiding en ondersteuning aan inwoners te bieden. | |
Aanscherpen van de resultaatafspraken en samenwerkingsafspraken tussen gemeente en Stichting WIJeindhoven voor 2018 en verder. | |
In 2017 is een nieuwe uitvoeringsovereenkomst opgesteld tussen de gemeente Eindhoven en Stichting WIJeindhoven voor 2018. De doelstellingen zijn in lijn met voorgaande jaren, maar nieuw is dat in 2018 prioriteit wordt gegeven aan de rol en verantwoordelijkheid van Stichting WIJeindhoven in het bepalen van de toegang tot tweedelijnsvoorzieningen, met in achtneming van de betaalbaarheid van de ondersteuning voor onze inwoners op de lange termijn. Vanuit het maatregelenpakket is er een gezamenlijk versnellingsprogramma tot stand gekomen met daarin projecten als de ontwikkeling van monitoringsbudgetten, inrichting vier-ogenprincipe en doorontwikkeling steunwijzer. Daarnaast is in 2017 de samenwerking tussen stichting WIJeindhoven en de gemeente geïntensiveerd, onder andere doordat de bestuurder van WIJeindhoven aansluit bij het MT om gezamenlijk besluiten te nemen over onderwerpen waar zowel gemeente als de stichting gezamenlijk voor aan de lat staan. | |
Samen met de Stichting en andere partijen in de sociale basis samenlevingsopbouw vormgeven in de wijken van Eindhoven. | |
In 2017 heeft Stichting WIJeindhoven een programma Versterking Sociale Basis ingericht, waarin is geëxperimenteerd met het vormgeven van samenlevingsopbouw in de wijken. Bij Buurt in Bloei worden steeds vaker verbindingen tussen bewoners onderling gelegd en neemt de individuele inzet van de generalist af, omdat bewoners met elkaar binnen dat project hun vraag beantwoord krijgen. Ook via de matchingsapp zijn al veel matches gemaakt in korte tijd waar bewoners elkaar ondersteunen. De rol van de generalist verschuift hierin van ondersteuner naar verbinder. We besluiten in 2018 definitief op welke wijze en door welke partijen samenlevingsopbouw in de stad wordt vormgegeven. | |
Samen met Stichting WIJeindhoven en andere gemeenten in Nederland de zelfredzaamheidsmatrix doorontwikkelen van beoordelingsinstrument voor de professional naar instrument voor inwoner om regie te voeren of zijn/haar eigen leven. | |
Samen met Stichting WIJeindhoven, de gemeente Utrecht en Movisie is de ZRM doorontwikkeld naar een zogeheten "Wat Telt-instrument". Hierbij zijn ook inwoners en generalisten betrokken. Deze vernieuwde ZRM sluit qua vorm en taal beter aan bij de leefwereld van de inwoner en ondersteunt de generalist meer in het maken van een ondersteuningsplan. In 2018 zal de implementatie van het "Wat Telt-instrument" plaatsvinden en ook in het WIJ-portaal worden verankerd. | |
Generalisten beschikken over voldoende expertise om maatwerk te kunnen bieden, samen met partners uit de tweede lijn en sociale basis en Stichting WIJeindhoven in gesprek gaan over de wijze waarop deskundigheidsbevordering plaatsvindt. | |
Om ervoor te zorgen dat generalisten over voldoende expertise beschikken, voeren we geregeld gesprekken met Stichting WIJeindhoven om te verkennen waar de behoeften liggen van generalisten. De Expertiseschil is uitgebreid met een aantal experts en op het gebied van schulden zijn in de sociale basis in de wijken laagdrempelige inlooppunten gecreëerd , waar naast generalisten van stichting WIJeindhoven ook specialisten schulddienstverlening en partijen uit de sociale basis aansluiten. Daarnaast is in 2017 budget vrijgemaakt voor deskundigheidsbevordering van generalisten op het gebied van kostenbewustzijn. | |
Structureel borgen van de expertiseschil voor generalisten van Stichting WIJeindhoven om, met eventuele hulp van onafhankelijke experts, de inwoner de benodigde (tweedelijns) ondersteuning te bieden. | |
De expertiseschil voor generalisten van Stichting WIJeindhoven is in 2017 uitgebreid met gedragswetenschappers en specialisten beschermd wonen. Dit was nodig voor de herindicaties Beschermd Wonen en de inrichting van het zogenaamde vier-ogenprincipe dat conform het maatregelenpakket wordt ingevoerd om de uitgaven in de tweede lijn te beperken. Voor bepaalde (dure) specialistische tweedelijns productbestellingen zijn generalisten verplicht de expertiseschil te raadplegen. | |
Het optimaliseren van de samenwerking in de eerstelijnsgezondheidszorg tussen wijkverpleegkundigen, huisartsenpraktijken en de generalistenteams. | |
In 2017 is een convenant gesloten tussen de gemeente, Stichting WIJeindhoven, de zorggroepen en thuiszorgorganisaties voor wijkverpleging om de ondersteuning aan inwoners in de wijk te optimaliseren. Het uitgangspunt is dat er altijd eerst wordt gekeken wat deze partijen in de wijk aan ondersteuning kunnen bieden, alvorens specialistische tweedelijns ondersteuning wordt ingezet. |
Prestatieindicatoren | Realisatie | Begroting | Realisatie | |
---|---|---|---|---|
2016 | 2017 | 2017 | ||
% meldingen dat door 1e lijn wordt afgehandeld in de sociale basis | 34% | 31% | 21% | |
We zien hier helaas een grote afwijking in vergelijking tot de realisatie 2016 en de begroting 2017. Deze ontwikkeling past in het verslechterde beeld in 2017. Onderdeel van het ingezette maatregelenpakket sociaal domein is daarom het versnellingsprogramma dat we samen met Stichting WIJeindhoven hebben opgezet, dit loopt door in 2018. Daarnaast hebben we samen met stichting WIJeindhoven het plan Versterken Sociale basis binnen WIJeindhoven opgesteld. Hierin zitten verschillende programmalijnen waar we vanuit de gemeente actief aan zullen bijdragen. De pilot tot samenlevingsopbouw die WIJeindhoven heeft ingezet (Buurt in Bloei) rollen we in 2018 uit over de stad, steunwijzer wordt verder uitgebouwd, we hebben een WIJmatchen app ontwikkeld in samenwerking met WIJeindhoven. | ||||
% nieuwe dossiers WIJeindhoven waar product-bestelling(en) 2e lijn uit voortkomen | 32% | 20% | 33,8% | |
Het aantal nieuwe dossiers waar een of meerdere productbestellingen uit voortkomen ligt hoger dan begroot voor 2017, maar wel in het verlengde van de uiteindelijke realisatie 2016. De waarde in de begroting 2017 was gebaseerd op de ervaringsgegevens van het eerste halfjaar van 2016 vóór de overdracht participatie en dit lag toen nog fors lager dan 32%. De bestellingen in het kader van participatie (bijvoorbeeld voor het participatiebedrijf of de Businezzclub, waar stichting WIJeindhoven een instroomverplichting heeft) tellen ook mee als tweedelijnsbestellingen in het registratiesysteem. Hierdoor valt het aantal dossiers waar product-bestellingen 2e lijn uit voortkomen hoger uit. Voor 2018 en verder gaan we uit van een afname van het aantal bestellingen 2e lijn door WIJeindhoven en hier zetten we op in door middel van het Versnellingsprogramma. | ||||
% actieve dossiers | 57,2% | 65% | 63% | |
Verhoudingsgewijs is het aantal actieve dossiers toegenomen, wat een verklaring kan zijn voor de hoge ervaren werkdruk bij stichting WIJeindhoven. Bij actieve dossiers wordt de inwoner actief ondersteunt en begeleidt door de generalist. Bij een inactief dossier houdt de generalist een vinger aan de pols. | ||||
Totaal dossiers | 27.133 | 23.809 | 27.627 | |
Een dossier staat gelijk aan een inwoner die ondersteuning ontvangt. Deze indicator laat dus zien hoeveel inwoners ondersteuning ontvangen van stichting WIJeindhoven. Dit staat niet gelijk aan het aantal bestellingen/doorverwijzingen. |
Wat heeft het gekost?
Exploitatie | Begr.prim. | Begroting | Realisatie | Afwijking |
---|---|---|---|---|
(Bedragen x € 1.000) | 2017 | 2017 | 2017 | 2017 |
Lasten | -31.475 | -32.603 | -32.012 | 591 |
Baten | 0 | 265 | 93 | -172 |
Mutaties reserves (- = toevoeging, + = onttrekking) | 0 | 0 | 24 | 24 |
Resultaat | -31.475 | -32.338 | -31.896 | 442 |
Toelichting afwijking exploitatie | Lasten | Baten | Toev / onttr reserves | Afwijking | Struc - tureel |
---|---|---|---|---|---|
(Afwijking in € 1.000, - = Nadeel) | |||||
Leertraject WIJ met ketenpartners | 337 | 337 | N | ||
Een deel van het leerbudget is ingezet ten behoeve van kostenbewustzijn generalisten, maar er is een deel overgebleven. | |||||
Projecten Maatschappelijk Nut Wijkteams | 148 | -172 | 24 | 0 | N |
Dit betreft het project Change! De lasten worden voornamelijk in 2018 en 2019 gemaakt en worden gedekt uit baten die in 2018 en 2019 worden ontvangen. Deze afwijkingen dienen bezien te worden in relatie tot de gehele projectperiode. De mutatie in de reserve betreft het verschil in verwerken van bijdragen uit reserves tussen begroting en realisatie, wat per saldo geen effect heeft op het resultaat | |||||
Indirecte kosten | -34 | -34 | N | ||
De doorbelasting van de indirecte kosten betreft met name personele lasten en wordt op totaalniveau toegelicht. | |||||
Overige kosten | 139 | 139 | N | ||
Kosten Second Opinion, Triage en diagnostiek en Klantcontractcentrum zijn lager uitgevallen dan begroot. | |||||
Totaal | 590 | -172 | 24 | 442 |